Kamień nazębny to osad, który powstaje na zębach z nieregularnie usuwanej płytki nazębnej. Stanowi środowisko dla rozwijających się bakterii, co w efekcie może prowadzić do poważnych chorób dziąseł, np. paradontozy czy próchnicy.  Płytka z czasem ulega mineralizacji i staje się coraz twardsza, w rezultacie czego przekształca się w kamień. Dzieje się tak pod wpływem składu naszej śliny – zawarte w niej sole mineralne wchodzą w reakcję z płytką, co prowadzi właśnie do jej mineralizacji.

Jak usuwać kamień nazębny?

Dopóki płytka jest miękka, można ją usuwać w warunkach domowych – wystarczy szczoteczka i nić dentystyczna. Kiedy jednak ulegnie zmineralizowaniu i stanie się twarda, wówczas wskazana jest wizyta w gabinecie dentystycznym, gdzie stomatolog wykona profesjonalny zabieg – tzw. scaling. Na czym polega? To, mówiąc najprościej, usuwanie z powierzchni zębów kamienia – zazwyczaj przy użyciu scalerów ultradźwiękowych (w wyjątkowych sytuacjach ręcznie). Zabieg polega na przykładaniu końcówki scalera kolejno do wszystkich miejsc, w których zgromadził się kamień. Ultradźwięki uderzają wraz z wodą w cząsteczki złogów kamienia, powodując ich pęknięcie i oderwanie się od trzonu zębów. Zaleca się poddanie takiemu zabiegowi raz na 6 miesięcy, a w przypadku osób, które mają większe predyspozycje do tworzenia się kamienia - np. piją duże ilości kawy, ciemnej herbaty czy palą papierosy – warto go powtarzać nawet co 2 – 3 miesiące.

Czy scaling i piaskowanie to to samo?

Wiele osób utożsamia ze sobą powyższe zabiegi – zapewne dlatego, że często wykonywane są one podczas jednej wizyty. Uzupełniają się wzajemnie, dlatego zaleca się, by następowały jeden po drugim. W czasie scalingu usuwane są twarde złogi kamienia nazębnego, a piaskowanie pozwala na pozbycie się pozostałych po tym zabiegu resztek osadu i drobin kamienia oraz usunięcie przebarwień. Dzięki piaskowaniu powierzchnia zębów zostaje też wypolerowana, a to utrudnia powtórne osadzanie się kamienia (zaraz po wykonaniu scalingu powierzchnia zębów może być porowata). Zestawienie obu tych zabiegów zapewnia więc dokładne oczyszczenie zębów i zmniejsza ryzyko tworzenia się kamienia w przyszłości. Oczyszczone zęby zaleca się poddać zabiegowi fluoryzacji w celu wzmocnienia i zabezpieczenia ich szkliwa. Wszystkie trzy zabiegi wykonywane jeden po drugim określa się mianem higienizacji.

Rodzaje scalingu

Kamień nazębny może powstawać nad dziąsłami oraz pod nimi. Ten pierwszy odkłada się powyżej brzegu dziąsłowego na koronach zębów - najczęściej w obszarze ujść przewodów ślinowych, ten drugi - poniżej brzegu dziąsłowego, w obrębie kieszonek. Z pierwszym radzi sobie scaling naddziąsłowy, w przypadku drugiego konieczne jest wykonanie scalingu poddziąsłowego. Głowice, za pomocą których usuwa się kamień nazębny, są zazwyczaj chłodzone wodą, dzięki czemu zabieg jest praktycznie bezbolesny i dobrze znoszony przez pacjentów. Oczywiście może pojawić się uczucie dyskomfortu, ale wszystko zależy od indywidualnej wrażliwości na ból. Usuwanie kamienia jest zabiegiem bezinwazyjnym - scaler nie może uszkodzić powierzchni zęba.