Wakacje sprzyjają kontuzjom i urazom - także tym w jamie ustnej. Częstym skutkiem upadków i zderzeń w przypadku najmłodszych są właśnie uszkodzenia zębów. Warto wiedzieć, co robić w sytuacji, kiedy dziecko wybije sobie ząb. Wybity ząb u dziecka - jak postępować?
Wybity ząb u dziecka - co robić?
Wbrew pozorom do urazów zębów u dzieci dochodzi bardzo często. Mówi się wręcz, że to jedna z najczęstszych - po próchnicy - przyczyn wizyt najmłodszych w gabinecie dentystycznym. Wybicie zęba to uraz najpoważniejszy - dochodzi do zerwania tzw. włókien ozębnej, a to skutkuje wypadnięciem zęba z zębodołu. Jeśli do tego dojdzie, trzeba działać szybko i rozważnie, bo istnieje spora szansa na uratowanie pełnego uzębienia. Podpowiadamy, co robić (i czego nie robić!) w takiej sytuacji.
Po pierwsze - zatamuj krwawienie i skontaktuj się ze stomatologiem
Miejsce urazu należy przemyć dużą ilością wody. Jeśli z zębodołu sączy się krew, należy umieścić w ustach dziecka gazę lub ligninę i poinstruować je, by ją odpowiednio zagryzło (tamujemy krew przez około 5 minut). Bez względu na to, czy doszło do wybicia zęba stałego czy mlecznego, malucha powinien zobaczyć stomatolog. Jeśli mamy do czynienia z utratą zęba mlecznego, lekarz nie będzie wprowadzał go z powrotem do zębodołu, ale konieczne jest sprawdzenie, czy w czasie urazu nie doszło do uszkodzenia nerwów bądź zawiązka zęba stałego.
W czasie rozmowy należy zaznaczyć, że doszło do wybicia zęba - wówczas lekarz postara się przyjąć dziecko najszybciej, jak to możliwe. W tym przypadku liczy się czas. Im krócej wybity ząb u dziecka znajduje się poza jamą ustną, tym większa nadzieja na jego uratowanie - najlepiej, jeśli do wizyty dojdzie w przeciągu pierwszej godziny od wypadku.
Im krócej wybity ząb u dziecka znajduje się poza jamą ustną, tym większa nadzieja na jego uratowanie!
Po drugie - poszukaj wybitego zęba
Sytuacja jest bardziej poważna, jeśli doszło do wybicia zęba stałego. W jego miejscu nie pojawi się już nowy, dlatego warto zrobić wszystko, by uratować właśnie ten utracony. Tak, to możliwe! Jeśli ząb wypadł w całości - wraz z korzeniem, podnosząc go zawsze chwytamy za koronę, nie za korzeń. To ważne, bo chwytając za korzeń możemy doprowadzić do obumarcia komórek ozębnej - dopóki do tego nie dojdzie, ząb wciąż jest żywy!
Odnalezienie wybitego zęba jest istotne także w przypadku, kiedy mamy do czynienia z zębem mlecznym. Ten, jak już zostało wspomniane, dłużej dziecku nie posłuży, ale warto mieć pewność, że dziecko go nie połknie, co mogłoby skutkować zakrztuszeniem! Fragmenty zęba mogą też wbić się w wargę.
Po trzecie - zabezpiecz wybity ząb
Ząb należy delikatnie obmyć zimną wodą z ewentualnych zabrudzeń. Nie należy go jednak zbyt intensywnie płukać czy usuwać zabrudzeń mechanicznie, ponieważ może to doprowadzić do usunięcia fibroblastów (komórki tkanki łącznej, spajające ząb z kością). Bardzo ważne jest też odpowiednie zabezpieczenie zęba. Ząb nie powinien być przechowywany w środowisku suchym (np. w chusteczce, gazie), ponieważ wspomniane wyżej komórki ozębnej szybko w nim obumierają.
Dentyści radzą, by włożyć ząb do małego, czystego pojemnika i zaopatrzyć śliną dziecka (ewentualnie solą fizjologiczną lub zimnym mlekiem). Jeśli dziecko jest wystarczająco duże i nie zachodzi obawa zachłyśnięcia, najlepiej, by trzymało ząb w ustach - pomiędzy policzkiem a łukiem zębowym. Wbrew przekonaniu wielu osób - zęba nie należy samodzielnie umieszczać w zębodole! W ten sposób możemy uszkodzić korzeń - kluczowy dla zachowania żywotności zęba bądź doprowadzić do zakażenia. Nie mówiąc już o spotęgowaniu dolegliwości bólowych dziecka. Jeśli mamy wątpliwości, jak postępować z wybitym zębem, warto zapytać o to dentystę w czasie rozmowy telefonicznej.
Zabieg replantacji - na czym polega?
Replantacja to inaczej ponowne umieszczenie wybitego zęba w zębodole. Po ocenie stanu korzenia i kości, stomatolog oczyszcza zębodół i przystępuje do wstawienia utraconego zęba. Czas zrastania się korzenia zęba z kością to około trzy-cztery tygodnie. W tym czasie wskazane jest szczególne dbanie o higienę jamy ustnej, spożywanie miękkich pokarmów i odciążanie strony pourazowej. Dziecko pozostaje pod kontrolą stomatologa, który ocenia powodzenie zabiegu. Największe szanse powodzenia daje zabieg przeprowadzony w czasie maksymalnie dwóch godzin od wypadku.
